Bumper plates: toepassing en nut

Een bumper plate is een speciaal soort halterschijf die tegen een stootje kan. Maar waarvoor en door wie worden deze halterschijven gebruikt?

Wat zijn bumper plates?

Bumper betekent ‘buffer’ of ‘stootkussen’ en dat is precies de functie die bumper plates vervullen. In tegenstelling tot normale halterschijven die meestal van gietijzer worden gemaakt, al dan niet met een dunne coating van rubber eromheen, zijn bumper plates volledig gemaakt van massief rubber. Het rubber zorgt voor een betere impact- en schokabsorptie waardoor het mogelijk is om de halterstang af te werpen zonder dat dit tot beschadigingen leidt.

Anders dan normale halterschijven hebben bumper plates ongeacht hun gewicht meestal dezelfde diameter van 45 cm. Simpel gezegd: een bumper plate van 5 kg heeft in de regel dezelfde doorsnede als een bumper plate van bijvoorbeeld 10 kg of 25 kg. Omdat alle bumper plates dezelfde diameter hebben, kunnen ze samen het gewicht opvangen van de vallende halterstang voor een optimale schokabsorptie. Bovendien ligt de halterstang ook altijd op dezelfde starthoogte op de grond. Hoewel alle bumper plates dus dezelfde diameter hebben is er wel een flink verschil in dikte; een bumper plate van 25 kg is véél dikker dan een van 5 kg.

Verder beschikken sommige bumper plates over een internationale kleurcodering voor een betere herkenbaarheid. Rood staat voor 25 kg, blauw voor 20 kg, geel voor 15 kg, groen voor 10 kg en wit voor 5 kg. Lichtere gewichtschijven van 2,5 kg, 2,0 kg, 1,5 kg, 1,0 kg en 0,5 kg zijn ook weer rood, blauw, geel, groen respectievelijk wit.

Waarvoor en voor wie?

Bumper plates worden traditioneel gebruikt in gewichtheftraining, waar gewichten vaak van grote hoogte (tot boven het hoofd) worden afgeworpen. Bumper plates zijn ook de standaard in Crosstraining, een trainingsdiscipline waarin ook veel gewichthefoefeningen worden uitgevoerd.

In brede zin zijn bumper plates geschikt voor iedereen die van plan is gewichten af te werpen of verwacht ze per ongeluk te laten vallen. Op die manier hebben bumper plates naast het gewichtheffen en Crosstraining ook hun toepassing in powerlifting en strongmantraining.

Soorten bumper plates

Niet alle bumper plates zijn hetzelfde. De meeste bumper plates zijn gemaakt van gegoten, gevulkaniseerd rubber, zoals de ATX Gym Bumper Plates. Er zijn echter ook bumper plates die gemaakt zijn van een ander soort rubber, namelijk geperst rubbergranulaat, zoals de ATX Rough Rubber Bumper Plates. Doorgaans hebben de bumper plates van gevulkaniseerd rubber een wat hogere hardheid dan de bumper plates van geperst rubbergranulaat. Het hardere rubber heeft als voordeel dat het minder zal stuiteren en dat het iets compacter is, echter is het nadeel dat dit soort bumper plates meer lawaai maken wanneer je de halterstang afwerpt. Bumper plates van zachter rubbergranulaat daarentegen zullen minder lawaai maken wanneer ze worden afgeworpen en zijn op de lange termijn wat duurzamer omdat het rubber de schokken beter absorbeert. Deze zachte bumper plates hebben als nadeel echter dat ze een klein beetje dikker zijn en meer zullen stuiteren, waardoor je beter moet opletten wanneer je de halterstang afwerpt.

Er bestaan ook zogenaamde competition plates (wedstrijdhalterschijven), zoals de ATX Premium Bumper Plates. Deze zijn ook gemaakt van gevulkaniseerd rubber maar hebben een stalen binnenkern waardoor ze compacter zijn dan normale bumper plates. Daardoor past er veel meer gewicht op de halterstang, wat natuurlijk van pas komt bij zeer sterke atleten zoals de gewichtheffers op de Olympische Spelen. Bovendien hebben deze competition plates een zeer hoogwaardige afwerking, wat ze helaas wel wat duurder maakt.

Naast rubberen bumper plates bestaan er ook bumper plates gemaakt van urethaan, zoals de ATX Urethane Bumper Plates. Het urethaan materiaal heeft een hele hoge hardheid waardoor deze bumper plates vrijwel dood neervallen en weinig zullen stuiteren. Bovendien heeft urethaan nog andere voordelen tegenover rubber, het is bijvoorbeeld volledig geurloos, veel sterker en duurzamer dan rubber en het kan mooier worden afgewerkt.

Tot slot kennen we ook nog de zogenaamde technique plates (techniekhalterschijven), zoals de ATX Technique Plates. Deze bumper plates zijn gemaakt van kunststof en zijn erg licht. Ondanks het lichte gewicht hebben ze toch dezelfde afmetingen als normale bumper plates, waardoor de halterstang op dezelfde hoogte ligt als wanneer er echte bumper plates gebruikt zouden worden. Techniekhalterschijven zijn daardoor perfect voor het aanleren van de juiste techniek of voor revalidatie met lichte gewichten.

Kanttekeningen

Het gebruik van bumper plates is niet zonder voorbehoud. Dunnere bumper plates van 5 kg kun je alleen maar afwerpen in combinatie met dikkere bumper plates ernaast. Ook kun je een halterstang met bumper plates niet zomaar afgooien op elke ondergrond. Zo vragen de meeste bumper plates om een rubberen ondergrond van ten minste 8 mm of 10 mm dikte. Als je écht zwaar gaat trainen, is een houten ondergrond met rubberen toplaag aan te bevelen. Bovendien dient de halterstang zelf natuurlijk ook sterk genoeg te zijn om af te werpen, want met name goedkopere halterstangen zijn niet geschikt voor herhaaldelijk afwerpen.

Bumper plates kennen door hun dikte ook zo hun beperkingen in termen van het maximale gewicht dat je aan een halterstang kunt bevestigen. Als we ervan uitgaan dat de sleeves (de schijfopname) van de halterstang 42 cm breed zijn en een bumper plate van 25 kg tien centimeter breed is, kun je per kant maximaal vier bumper plates plus sluiting bevestigen. Het totaalgewicht bedragt dan circa 220 kg. Met normale gietijzeren halterschijven past er veel meer gewicht op de halterstang.

Vergeet ook niet dat een halterstang die tot de uiteinden geladen is zich anders gedraagt – meer whip (veerkracht) heeft – dan een halterstang waarbij de gewichten zich dichter bij het zwaartepunt (lees: het midden middden) bevinden. Met dikke bumper plates heeft een halterstang dus wat meer whip dan met compacte gietijzeren halterschijven. Deze extra whip van de halterstang zou je in de beweging van sommige oefeningen kunnen merken.